ती पात्रहरु माझबाट

rashayan@hotmail.com

रमेश सायन


सडक आफ्नै गतिमा दौडिरहेको छ । कहाँ पुग्छ यो सडकको यात्रा ? कति पल्ट ठोकिन्छ घण्टाघरसँग र बिउँझन्छ हिँड्दा हिँड्दै आफ्नै पैतलासँग,सडक ।
 म हिँडेको ,बाटोहरुको हिसाब राखेको छुइन । तर,यो  कथाको लागि लामो फेहरिस्त बाटो बाटै सुरु हुन्छ ।
म यो गाँउको सानो होेटलमा पहिलो पल्ट छिरेको हुँ । फरासिला होटल साहूजीले ग्राहकलाई खानासँगै ओठको मुस्कान बोनसमा दिँदा रहेछन् । मैले पनि एक ओठ मुस्कान बोनस पाएको थिएँ ।
यो होटल विहान चिया पसलबाट साँझ तिर भट्टि पसलमा फेरिँदो रहेछ । टेवल टेवलबाट निस्कने शब्दले भट्टि पसलको विम्ब सडकसम्म ल्याएर पोखिदिएको छ । म पनि यो साँझ, त्यही सडक किनाराको विम्ब टिपेर कथाको पात्र खोज्न बलेसीबाट मझेरीमा छिरेको हुँ ।
अलिक माते पछि ,एकजना समकालिन दारुवालाले आत्मीयता पोख्यो र भन्यो “ दाइ तपाई त मेरो आफ्नै दाइ जस्तो लाग्यो । अहिले मेरो दाइ  हुनुहुन्न पोहोर साल बित्नु भो । ”
“ए ! होर” अलि कति हाँसें ।
रक्सी बोल्यो कि ऊ बोल्यो छुट्याउन तिर लागिन ।
त्यस पछि फेरि ऊ चुपचाप पिउन थाल्यो । सायद यति भन्नु थियो । भन्यो ।
पुराना टेवलहरु एक लाईनमा मर्यादा पालक झँै उभिएका छन् ,हरेक टेवलमाथि आ–आफनै कथा पोखिएको छ ।
मेरो दायाँ तिर, उमेरमा पाका देखिनेहरुको एक झुन्ड छ । झुन्डहरुको गिलासमा अमिलो गन्धमात्र आईरहने लोकल रक्सी बाहेक थोरै देशको चिन्ता र धेरै श्रीमतीसँगको मनमुटाब पनि छ ।
यो भट्टिमा जिन्दगीको गति अनेक छन् ।
तिनै पाका दारुवाल मध्ये एकले भन्यो, “अचेल मलाई बाँच्न भन्दा मर्न सजिलो हुन्छ जस्तो लागेको छ । ”अर्काेले भन्यो “हो मर्न त एक पल्ट मरे सकिन्छ तर बाँच्न त हरेक दिन बाँचिरहनु पर्छ ।” अनि तिनै मध्ये फेरि अर्काेले भन्यो,“ बाँच्न पनि सजिलो छैन मर्न पनि सजिलो छैन,मर्न तिम्रो यो संसार,सपना र रहरले छेकेको छ त्यसकारण तिमी मर्न सक्दैनौ बाँच्न यसकारण सक्दैनौ हरेक साँझ यो भट्टिमा आएर मरिरहेछौ । ”
यो दार्शनिक संवाद हो या रक्सीको  बौद्धिकता मेरो दिमाग एक पल्ट गम खाएर टोलाएको छ ।
कुनाबाट फैलिएको एउटा कडा आवाजले रक्सीको शान्ति विथोलिदियो । भट्टिको सिंगो आँखा र एक सुरा ध्यान उसैले खोसिदियो । उ ठूला ठूला आवाजमा आफ्नी प्रेमिकासँग झगडा गरिरहेको थियो । भनिरहेथ्यो “तिमी भित्र मुटु छैन ढुङ्गो छ,शङ्काले यो विश्व चल्ने भए उहिल्यै ढलिसक्ने थियो विश्वासको धरहरा, मलाई विश्वास गर । तिमीबाहेक यो संसारमा मेरो अरु कोही छैन । तिमीले छाड्यौ भने तिम्रो घर अगाडि मेरो मृत्यु भेट्ने छौ । म मर्छु ।”
 मलाई पुराना नेपाली फिल्मी सम्वादको याद आयो ।
उसको आँखाहरुबाट विस्तारै आँ ताल देखेर । मानौं यो भट्टिमा ऊ हाँस्न धाईरहेछ र भट्टिको जीवनको एक अध्यापक हो ऊ ।
अर्को एक जना दारुवाल, कुमार नगरकोटिको काठमाडौं मोक्षान्त ात्रले मेरो मौन ध्यान खोसिरहेकाछन् र पिउनुको अन्तिम आनन्द पाईरहेको छुइन ।
एक जना तन्नेरी गालिबको सायरी भटिए जस्तो देखिने यो दारुवाल, कथाको झट्का थेग्न नसकेर पिउन आई पुग्यो वा कतै कथाको पात्रसँग आफ्नै अनुहार भेटेर आईपुग्यो मैले बुझ्न खोज्दा खोज्दै ऊ होटलबाट बाहिर निस्क्यो ।
नगरकोटीको पाठक हिंडेपछि, एक जना कवि दारुवालले भट्टिमा आफ्नो ठाउँ लियो रिचय गर्यो । ऊ सरकारी जागिरे रहेछ । हतार हतार  स्पष्टीकरण दिएको शैलीमा भन्यो “म मालपोतको सुब्बा हुँ तर मैले अहिले सम्म एक रुपैयाँ घुस खाएको छैन । आज तलब आएको दिन भएकोले यसो रमाईलो गर्न यता छिबर माथि गिलास राखेर पुराना सुकुटीका टुक्राहरुसँग पिईरहेको छ । जिन्दगी बुझ्न खोज्दा खोज्दै आधा बाटोमै अल्मलिए जस्तो देखिने यो दारुवाल, कथाको झट्का थेग्न नसकेर पिउन आई पुग्यो वा कतै कथाको पात्रसँग आफ्नै अनुहार भेटेर आईपुग्यो मैले बुझ्न खोज्दा खोज्दै ऊ होटलबाट बाहिर निस्क्यो ।
नगरकोटीको पाठक हिंडेपछि, एक जना कवि दारुवालले भट्टिमा आफ्नो ठाउँ लियो । जिन्दगीका विसंगत कविता ऊ कसैलाई फोनबाटै सुनाई रहेथ्यो र भनिरहेथ्यो म नेपाली साहित्यमा खतरा उपन्यास लेखिरहेछु । जसले नेपाली साहित्यको पुरानो जग भत्काएर एउटा युगको शुरुवात गरिदिने छ ।
अब भट्टि पुरै आफ्नै शुरमा झुलिरहेको छ । यहाँको हल्ला, यहाँको है विस्तारै भट्टि एक रंगमा बदलिँदै छ । सबैको आकास हल्लिरहेको छ । पैतलाले आफ्नो गति विर्सन थालेको छ । भट्टि अब एउटा परिवारको पुरानो चिनजानको आफन्तमा फेरिँदै छ । सबैले आ–आफ्नो परिचय बाँडिरहेछन् र भट्टिमा आत्मियता खोजिरहेछन् ।
अघि सम्म कोही कव ठेक्कामा पनि पिउँदा हुन् । भट्टिमा धेरै पुराना र थोरै नयाँ छन् ।
बाहिर सडक शान्त भैसकेको थिएन । सायद यो साँझमा पिउनेहरुलाई अन्तिम विदाई गर्ने तयारीमा थियो होला,सडक ।
म पनि बिस्तारै बाहिर निस्कें । भोलि बिहान आईपुग्नु छ, यही चिया पसलमिरेको हुँ ।” उसको अगाडि मैले पत्याएको जस्तो गरें ।
विस्तारै विस्तारै भट्टि एक रंगमा बदलिँदै छ । सबैको आकास हल्लिरहेको छ । पैतलाले आफ्नो गति विर्सन थालेको छ । भट्टि अब एउटा परिवारको पुरानो चिनजानको आफन्तमा फेरिँदै छ । सबैले आ–आफ्नो परिचय बाँडिरहेछन् र भट्टिमा आत्मियता खोजिरहेछन् ।
अघि सम्म कोही कवि थिए, कोही मास्टर, लेखक, पत्रकार, पागल प्रेमी,सरकारी सुब्बा,किसान वा साना ब्यापारी तर अहिले रक्सीले मातेको मान्छे भएका छन् । सबै यो भट्टिबाट निस्कनु अघि भोलि बिहान चिया पिउने बेला भेट्ने वाचा गरिरहेका छन् । कसैलाई केहि परे सहयोग गर्ने वाचा पनि गरि रहेकहरु भेट्न ।

भोलिपल्ट बिहान राम्ररी नउघ्रेको टाउको, बेलुकाको ह्याङओभर बोकेर यही चिया पसलमा आई पुग्यो । टेवलमा प्रायः हिजोकै पात्रहरु थिए तर फरक अभिनय, फरक चरित्र, फरक अनुहारमा । कोही, कोही बेलुका पिएकोमा पछुताउने तयारी गरिरहेका थिए र भनिरहेका थिए अब हिजोे देखि रक्सी छाडियो यार । हुन त साँझ पर्न अझै धेरै घण्टा बाँकि छ कसले छाड्यो छाडेन साँझ परे पछि मात्र थाहा हुन्छ । सबै सामान्य देखिन्थे ।
त्यो पीडित प्रेमी ।
कुमार नगरकोटिको पात्र ।
त्यो कवि, लेखक वा गालिबको शायरी गाउँदै हिँड्ने ठिटो ।
स कथाका पात्रहरु भेट्न ।

भोलिपल्ट बिहान राम्ररी नउघ्रेको टाउको, बेलुकाको ह्याङओभर बोकेर यही चिया पसलमा आई पुग्यो । टेवलमा प्रायः हिजोकै पात्रहरु थिए तर फरक अभिनय, फरक चरित्र, फरक अनुहारमा । कोही, कोही बेलुका पिएकोमा पछुताउने तयारी गरिरहेका थिए र भनिरहेका थिए अब हिजोे देखि रक्सी छाडियो यार । हुन त साँझ पर्न अझै धेरै घण्टा बाँकि छ कसले छाड्यो छाडेन साँझ परे पछि मात्र थाहा हुन्छ । सबै सामान्य देखिन्थे ।
त्यो पीडित प्रेमी ।
कुमार नगरकोटिको पात्र ।
त्यो कवि, लेखक वा गालिबको शायरी गाउँदै हिँड्ने ठिटो ।
सरकारी सुब्बा वा पाका उमेरका दारुवालहरु सबै सामान्य थिए । बेलुका गरेका बाचाहरु विस्तारै विस्तारै विर्से झैँ अपरिचित जस्ता देखिन्थे । मानौँ सबैलाई आजको जिन्दगीको मात्र हतारो छ वा भरे बेलुका नियमित यही भट्टिमा जिन्दगी बिसाउनु छ ।
म कथाको पात्र खोज्न भट्टि छिरेको स्वयम् पात्र भएर फर्किंदै छु । हरेक पल्ट यो भट्टिमा जिन्दगी फेरिन्छ,लय वा सम्वाद फेरिन्छ । म कुुन जिन्दगी टिपेर कथा लेखूँ ।

मो.९८४३१३९८१६